Koronavirüs pandemisi tüm dünyayı kasıp kavurmaya devam ederken, birçok sektör pandeminin yarattığı belirsizlik ortamından olumsuz etkilendi. Bu sektörlerin başında ise turizm geliyor. Dünya çapında geçen yılı kayıplarla atlatan sektörün bu yıl toparlanıp toparlanamayacağı belirsiz. BirGün’den Didem Mercan’ın sorularını yanıtlayan Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Turizm Örgütü’nün (BMDTÖ) üst düzey yöneticilerinden Manuel Butler Halter’a göre de tablo, hiç de iç açıcı görünmüyor.
Turizm sektörünü bu yıl ne bekliyor? Sektör açısından bakıldığında aşılama, bir umut ışığı olabilir mi?
Güvenin yeniden kazanılması, turizmi yeniden başlatmanın anahtarıdır ki bu, seyahatler ile ilgili belirsizliği sona erdirmek anlamına gelir. Yoğun yaz sezonu öncesinde AB üye ülkeleri arasında güveni artırmak ve sınır ötesi seyahatleri yeniden canlandırmak için tasarlanan ‘AB Dijital Yeşil Sertifikası’nın planlanan lansmanını memnuniyetle karşılıyor. Diğer ülkeleri de bu örneği izlemeye çağırıyoruz. Turizmi yeniden başlatmaya yönelik bu birleşik, uyumlu yaklaşım kilit noktadır ve aşılar bunun sadece bir parçasıdır.
Turizm bir dönüm noktasında. Kuşkusuz bugün alınan önlemler yarının turizmini şekillendirecek. Pandeminin yarattığı şok, turizm için kalıcı olabilir mi?
Bu kriz aynı zamanda sürdürülebilirliği ve kapsayıcılığı turizmin geleceğinin merkezine yerleştirmek için bir fırsat. Evet, salgın bir şok oldu. BMDTÖ’nün verileri, neredeyse bir gecede, küresel turist sayısının 1990’dan beri görülmeyen seviyelere düştüğünü gösterdi. Ancak turizm dirençlidir. Seyahate olan ilgi asla kaybolmaz ve turizm için önemli ölçüde bastırılmış talep olduğunu biliyoruz.
Küresel boyutta turizmin salgın öncesi seviyesine ne zaman dönmesini bekliyorsunuz?
En son verilerimize dayanarak, BMDTÖ önümüzdeki yıl için tahminlerini güncelledi. Kısıtlamaların ne zaman kaldırıldığına, güven ve aşılama programlarının başarısı gibi diğer faktörlere de bağlı olarak iki olası senaryo ürettik. İlk senaryo, temmuz ayında bir toparlanmaya işaret ediyor. Bu, 2020’nin tarihi düşüklüğüne kıyasla 2021 yılı için uluslararası turist gelişlerinde yüzde 66’lık bir artışla sonuçlanacak. Ancak gelişler yine de 2019’da kaydedilen seviyelerin yüzde 55 altında kalacak. İkinci senaryo ise Eylül ayında, geçen yıla göre turist gelişlerinde yüzde 22’lik bir artışa yol açacak potansiyel bir toparlanmaya işaret ediyor. Yine de bu, 2019 seviyelerinin yüzde 67 altında olacaktır. Daha uzun vadede baktığımızda ise, dünyanın her yerinden önde gelen turizm profesyonellerinden yararlanan BMDTÖ Uzmanlar Paneli, turizmin iki buçuk ila dört yıl içinde pandemi öncesi seviyelere dönmesini bekliyor. Bununla birlikte, durumun gelişmeye devam ettiğini ve öngörüleri zorlaştıracağını vurgulamalıyız.
Avrupa Birliği’nin tartıştığı muhtemel bir aşı pasaportu fikri gelecekte turizmi nasıl etkiler?
‘Aşı Pasaportu’ fikri yeni değil. Bazı yerler uzun zamandır turistlerden çeşitli virüslere ve enfeksiyonlara karşı aşı kanıtı göstermelerini istiyor. Ancak aşıların, Covid-19 salgınının ardından turizmi yeniden başlatmaya yönelik çözümün yalnızca bir parçası olduğunu vurguluyoruz. Negatif testin kanıtı ve takibinin yanı sıra farklı ülkeler ve varış noktaları arasındaki protokollerin koordinasyonu da çözüm için rol oynuyor. BMDTÖ, turizmin ve getirdiği faydaların herkese açık, kapsayıcı ve ayrımcılık içermemesini sağlamak için çalışmaktadır. Bu durum böyle kalmalıdır.