Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, Çelik, İran’ın Ankara Büyükelçisi Ali Rıza Bigdeli’yi, makamında kabul etti.
Çelik, Bigdeli’yi kabulünde, Türkiye ile İran’ın ilişkilerinin çok eskiye dayandığını ifade ederek, şöyle konuştu:
“Bizim İran ile ilişkilerimiz başladığında şu anda var olan bazı devletler dünyada yoktu. Dolayısıyla uzun yıllara dayanan bu ilişkinin kendine özel karakteri, kendine özel bir mahiyeti var. Kuşkusuz devletler arasında zaman içinde çeşitli siyasi ve ekonomik olaylar sebebiyle sorunlar çıkabiliyor fakat İran’la uzun süreli, büyük ve derinlikli ilişkimiz, bizim var olan bazı sorunları paranteze alarak, ilişkilerin diğer alanlarını geliştirmemizi hiçbir zaman engellemedi. Kuşkusuz dost ve kardeş İran’la bundan sonra da çeşitli zamanlarda ortaya çıkan bazı sorunlarımızı paranteze alıp ileriye bakma tecrübemizi daha da geliştireceğiz. Önümüzde zor süreçler, zor konular var ama bütün bunları aşacağımıza, ilişkilerimizi her zamankinden daha iyi noktaya getireceğimize inanıyorum.”
Bigdeli de iki ülke arasındaki bağın, ortak kültürel değerlere dayandığını ve bu nedenle gelecekten çok umutlu olduklarını söyledi.
İlişkilerini kültür ve medeniyet bağları üzerine kuran ülkelerin asla birbirlerinden kopmayacağını dile getiren Bigdeli, Türkiye ve İran’da, “kendi kültürüne inanan herkesin” kesinlikle iki ülke arasındaki ortak kültüre ve dostluğa da inandığını vurguladı.
Gazetecilerin “Şam ve Türkiye arasında arabulucu olabiliriz’ yönünde bir açıklamanız oldu. Kişisel görüşünüz müdür yoksa Tahran yönetimi olarak acaba resmi makamlara bu görüşü ilettiniz mi ve aldığınız yanıt ne olmuştur” sorusuna Büyükelçi Bigdeli, bölgedeki gelişmelerin çok kapsayıcı gelişmeler olduğunu ve sadece Suriye’yle sınırlı olmadığını, İran ve Türkiye’nin de geleceğinin aynı şekilde bu gelişmeler çerçevesinde belirleneceğini belirtti.
İran ve Türkiye’nin işbirliği içinde Ortadoğu sorunları için bir çözüm yolu bulması gerektiğini ifade eden Bigdeli, şunları söyledi:
“Bu sorunun çözüm yollarını Cenevre’de veya New York’ta aramaktan ziyade bunu İstanbul’da veya Tahran’da aramalıyız. Bu bir temeldir. Bütün yetkililerimizin, toplantılarında bu muhakkak gündeme gelmiştir. Biz inanıyoruz ki, Suriye ve Türkiye’nin geçmişte ilişkileri çok iyi seviyedeydi ve hala da hızlıca çok iyiye doğru gidebilir. Bu iyiye doğru giden ilişkiler kesinlikle bölgemizin de istikrarına yardımcı olacaktır. Bu İran yetkililerinin inancıdır.”
“Türkiye olmadan İran, İran olmadan Türkiye tarihi yazılamaz”
Gazetecilerin, “İran’ın Suriye’ye ciddi anlamda siyasi desteği söz konusu. Son olarak Esed rejiminin, onların kırmızı çizgisi olduğu yönünde de açıklamalar geldi. Böyle bir atmosferde Türkiye de tam tersi bir tutum sergilerken, bu tutum Türkiye’nin İran ilişkilerine nasıl yansıdı ve nasıl bir orta yol bulunabilir” sorusuna ise Çelik, “Suriye rejimine yaklaşım konusunda İran ile aramızda farklı bir tutum olduğu belli. Biz Esed rejiminin meşruiyetini kesinlikle kaybettiğini ve yönetimden gitmesi gerektiğini düşünüyoruz” diyerek, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın da İranlı muhataplarına bunları ifade ettiğini hatırlattı.
Suriye’de ölümden kaçan insanların Türkiye’ye, Ürdün’e, Lübnan’a gittiğini ve yaşananların Bosna dramına benzediğini söyleyen Çelik, “Burada mesele Suriye ile Türkiye arasında ikili bir mesele değildir. Mesele bize göre meşruiyetini kaybetmiş Baas rejimiyle uluslarararası toplum arasında bir meseledir” dedi.
Çelik, Türkiye olmadan İran, İran olmadan Türkiye tarihi yazılamayacağına dikkati çekerek, şunları dile getirdi:
“Dolayısıyla biz ortaya çıkan o sorunları kendi bağlamında tutup diğer alanlardaki işbirliğini geliştirebilecek tecrübeye sahibiz. İran ile ilişkilerimizde başka ülkelerin aracılığına ya da tercümesine ihtiyaç duymuyoruz ama Suriye konusunda net bir anlaşmazlığımız var, bu konuyu da paylaşıyoruz. Şunu arzu ederiz, Suriye’de bizim esas meselemiz, akan kanın bir an evvel durması, Suriye halkının serbest ve hür seçimlere gitmesi ve Suriye’deki seçimler sonucunda iş başına gelen iktidarın Suriye’yi yönetmesidir. Biz Suriye’de bütün kesimlerin temsil edildiği bir yapının kurulmasını istiyoruz. Özellikle Suriye’de ve bölgede istemediğimiz, mezhep temelli bir çatışmadır. Türkiye herhangi bir şekilde mezhep temelli siyaset gütmemektedir. Mezheplerin hepsi ortak değerlerimizin ürünüdür, bunlar çatışma değil tam tersine diyalog sebebi olmadır.”
Bigdeli de Suriye’deki sorunların hem Ortadoğu’daki istikrarı hem de İslam dünyasının azametini zarara uğrattığını belirterek, “Her ne kadar İran ile Türkiye, Suriye hususunda iki farklı bakış açısına sahiplerse de biz bunu bir fırsata dönüştürebilir, yararlanabiliriz. Bu şu anlama geliyor, halihazırda şayet bizim Suriye devletiyle olan ilişkilerimiz iyi sayılıyorsa diğer taraftan Türkiye devletinin bazı muhalif gruplarla ilişkisi iyi sayılıyorsa biz bu iyi ilişkilerimizi tarafları biraraya getirmek adına değerlendirebiliriz. Bazen farklı düşünce ve ihtilaflar rahmete sebep olabilir, bir şartla, biz bu özellikleri Suriye’de akan kanı durdurmak adına kullanıp değerlendirelim.”
