‘Çingene Kızı’nın kayıp parçaları ABD’den geliyor!

‘Çingene Kızı’nın kayıp parçaları ABD’den geliyor… Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın girişimleri sonucu ABD’nin Bowling Green Eyalet Üniversitesi ile imzalanan anlaşmaya göre Zeugma’nın meşhur Çingene Kızı mozağine ait 12 parça Türkiye’ye gönderilecek.

‘Çingene Kızı’nın kayıp parçaları ABD’den geliyor… Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın girişimleri sonucu ABD’nin Bowling Green Eyalet Üniversitesi ile imzalanan anlaşmaya göre Zeugma’nın meşhur Çingene Kızı mozağine ait 12 parça Türkiye’ye gönderilecek.

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Bowling Green Eyalet Üniversitesi arasında, Zeugma Antik Kenti’nden yurt dışına kaçırılan ünlü ‘Çingene Kızı’ mozaiğinin kayıp 12 parçanın Türkiye’ye resmen iadesini öngören anlaşma, Türkiye’nin Chicago Başkonsolosluğu’nda imzalandı.

Varılan anlaşmaya, Türkiye adına New York Kültür ve Tanıtma Ofisi Direktörü Tülin Sermin Özduran, Bowling Green Eyalet Üniversitesi adına da Rektör Dr. Rodney Rogers, Sanat ve Bilim Fakültesi Dekanı Dr. Raymond Craig ile üniversitenin Başkan Yardımcısı Sean P. FitzGerald imza attı.

Konu ile ilgili yazılı bir açıklama yapan Tülin Sermin Özduran, Zeugma parçalarının Türkiye’ye dönecek olmasından duyduğu memnuniyeti diye getirerek, uluslararası arenada kültürel ilişkilerin karşılıklı anlayış ile yürütülmesinin öneminin bugünkü anlaşma ile bir kez daha vurgulandığını belirtti.

Özduran, konu ile ilgili olarak Dışişleri Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Gaziantep Büyükşehir Belediyesine teşekkür etti.

Üniversite yönetimi ise yaptığı açıklamada, meşhur Çingene Kızı mozağine ait 12 parçanın bu yıl içinde Türkiye’ye gönderileceğini duyurdu.

Zeugma Mozaikleri’nin geçmişi

1960’lı yıllarda Zeugma ören yerinde gerçekleştirilen kaçak kazılarda yurt dışına çıkarılan ve 1965’te Bowling Green Devlet Üniversitesi tarafından 35 bin dolar karşılığında Peter Marks adındaki sanat tacirinden satın alınan Zeugma Mozaikleri, o tarihten beri üniversitedeki Wolfe Sanat Merkezi girişinde üzeri cam panel içinde döşenmiş vaziyette sergilenmekteydi.

İlk girişim 2012’de yapıldı

Kültür ve Turizm Bakanlığı, eserlerin iadesi için ilk girişimini Şubat 2012 yılında yapılan tespitlerin hemen ardından Dışişleri Bakanlığı kanalıyla yapmıştı.

Ancak o dönem üniversite yönetimi, eseri satın alırken ödedikleri 35 bin doların 2012 kurlarıyla 260 bin dolara denk geldiğini belirterek, bu paranın kendilerine ödenmesi şartıyla eseri iade edeceğini bildirmişti.

Üniversite, ikinci seçenek olarak da her yıl 20, toplamda ise 200 Türk öğrencinin kendi bünyelerinde eğitim almasının sağlanmasını istemişti.

Bakanlık yetkilileri ise üniversitenin her iki talebini de etik açıdan doğru olmadığı için reddetmiş, üniversiteye eserleri iade ederek sergileyecekleri duyarlı davranışın eserin sergilendiği yer de dahil olmak üzere tüm mecralarda tanıtılacağı sözünü vermişti.

İkinci adım 2017’de

Üniversitenin bu tutumu nedeniyle askıya alınan fakat bBakanlık uzmanlarınca sürekli takip edilen Zeugma Mozaikleri için 2017 yılında ikinci girişim yapılmıştı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, yönetimi değişen üniversiteye Türkiye’nin Chicago Başkonsolosluğu kanalıyla Zeugma Mozaiklerinin iade edilmesi için yeni bir yazı yollamıştı. Yazıda Türkiye topraklarına ait olduğu net bir şekilde ifade edilen mozaiklerin iade edilmesi için bir toplantı yapılması istenmişti.

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, Bowling Green Eyalet Üniversitesi’ndeki Wolfe Sanat Merkezi’nde sergilenmek üzere eserlerin replikalarının yaptırılmasını üslenirken, parçaların Türkiye’ye nakliyesi Kültür ve Turizm Bakanlığınca gerçekleştirilecek.

“Çingene Kızı ailesine kavuşacak”

Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin ise “Çingene Kızı’mız ailesine kavuşmuş olacak. Eksik parçalardan dolayı yüreğimizde bir sızı vardı, şimdi bunu dindirmiş olacağız. Evine dönecek kayıp parçalarla birlikte artık Çingene Kızı’mız, çok daha güçlü bir şekilde müzemizde yerini alacak.” diye konuştu.