Google ve Nielsen Araştırma Şirketi tarafından Türkiye çapında 1008 kişi ile yüz yüze görüşülerek gerçekleştirilen “2009 Türkiye Tatil Araştırması” Türk tatilcilerin alışkanlıklarına ve davranışlarına ışık tutuyor.
Araştırma sonucuna göre Türkiye”de tüketicilerin %56″sı senede birden fazla seyahat etme fırsatı bulabiliyor. Tatile gidenlerin %95″i Türkiye”de kalmayı tercih ederken, bu kişilerin %44″ünün ilk tercihi denizin bulunduğu tatil yörelerine gitmek yönünde. Erken rezervasyon kampanyalarına rağmen Türk tatilcilerin önemli bir kısmı tatil programına son anda karar veriyor; ankete katılanların yaklaşık yarısı tatil planlarını tatile çıkmadan sadece 1-2 hafta önce yapıyor.
Genel Tatil Trendleri
• Türkiye”de 18-64 yaş aralığındaki nüfusun %64″ü son 12 ay içerisinde bir ve birden fazla kez tatile gitmiş. %21 ise geçtiğimiz yıl iki kere tatile gitme fırsatı bulmuş.
• Türkiye”de tatil severler genel olarak senede bir defa tatile gidiyor ve tercihlerini yaz sezonunda kullanıyorlar. Tatil severlerin %95″i tatil için Türkiye”de bir yer seçerken, %44″ü geçtiğimiz sene denizlerin olduğu tatil bölgelerine gitmeyi tercih etmişler. Google”da gerçekleştirilen tatil aramalarının da Nisan ayından itibaren
• Tatil satın alımları arasında en fazla şehirler arası otobüsler tercih ediliyor. Otobüs biletlerini %24 ile otel ve %23 ile uçak biletleri takip ediyor.
• Türkiye”de tatil severler tatil planlarına oldukça hızlı karar veriyorlar. Her ne kadar internette “erken rezervasyon” aramaları yükselmiş olsa da, anketi cevaplayanların %49″u tatillerini 1-2 hafta önceden planladıklarını belirtmiş.
TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI
• Tatil sektörü çerçevesinde internetten en çok satın alınan ve araştırılan ürün uçak biletleri olarak karşımıza çıkıyor. Araştırma sonuçlarına göre tüketicilerin yarısı uçak bilet alımını internet üzerinden gerçekleştirmiş. %61 genel bilgi toplarken, %53 fiyat karşılaştırmaları gerçekleştirirken ve %52 son kararını verirken interneti kullanmış.
• Kredi kartı ödeme tercihleri arasından en çok tercih edilenler arasında yer alıyor. Özellikle paket tatil seçenekleri ve uçak biletlerinde tatil severler kredi kartı ile ödemeyi tercih ediyorlar: Anket sonuçlarına göre tatil severlerin %74″ü uçak bileti %63″ü paket tatil satın alımı gerçekleştirirken kredi kartını kullanmış.
• Türk kullanıcıları tatil tercihlerinde fiyata oldukça önem veriyor. Tüm tatil alımlarında fiyat duyarlılığının öne çıktığı görüldü. Bunun dışında online otel alımlarında bilindik bir internet sayfasının olması en önemli ikinci faktör olarak belirtilmiş. Genel olarak tüketiciler için güvenlik kaygıları en az bilindik bir site kadar önem teşkil ediyor.
• Internet üzerinden gerçekleştirilen kredi kartı dolandırıcılığı tüketicilerin online olarak tatil ürünleri satın almamalarında en önemli neden olarak karşımıza çıkıyor.
• Paket tatil ve otel gibi ürünlerde tüketicilerin online satın alım gerçekleştirmemelerinin ana nedeni telefonda bir yetkili ile görüşme isteği olarak belirtilmiş: %53 satın almadan önce telefonda bir yetkili ile görüşmek istediğini belirtirken sadece %38″sı güvenlik kaygıları olduğunu söylemiş.
TATİL VE İNTERNET ARAMALARI
• Anket sonuçlarına göre internet tatile gidilecek yer ile ilgili bilgi toplamada ve fiyat karşılaştırmada önemli bir kaynak olarak belirtilmiş. Araştırmaya katılan kişilerin yaklaşık %80″i bilgi toplama amaçlı olarak arama motorlarını kullandığını söylemiş.
• Türkiye”de internet kullanıcılarının %40″ı tatil planları için araştırma yaparken 3-5 farklı alternatif siteyi ziyaret ediyor.
• Google tatil için araştırma yapılan arama motorları içerisinde en çok kullanılan olarak belirtilmiş.
• Hem “www.google.com” hem de “www.google.com.tr” tatil amaçlı gerçekleştiren araştırmalar için kullanılmış. Araştırmaya katılanların; %88″i en iyi fiyatı bulmada, %89 daha bilinçli karar vermede, %89 farklı alternatifleri karşılaştırmada ve %67 ise kararlarını değiştirmede Google”ın etkili olduğunu belirtmiş.
• Tatil severler paket tatil almadan önce fiyat karşılaştırmak amaçlı en fazla interneti kullandıklarını belirtmişler: %53 fiyat karşılaştırırken, %61 genel bilgi toplarken ve %37 son kararını verirken interneti kullanmış.
2009 Türkiye Tatil Araştırması”na göre Türk tüketiciler bilgi toplamak, otel bulmak ve fiyat karşılaştırması yapmak için interneti çok sık kullanıyor. Araştırmaya katılanların %80″i tatil planlarını yaparken inernette arama motorlarında araştırma yapıyor ve bu kişilerin yaklaşık üçte ikisi 3-5 farklı web sayfasını ziyaret etmeyi tercih ediyorlar. Hem “www.google.com”, hem de “www.google.com.tr” internet kullanıcıları tarafından tatil araştırması yaparken kullanılıyor. Tüketicilerin yaklaşık %90″ı; en iyi fiyatı bulmada, daha bilinçli karar vermede, farklı alternatifleri karşılaştırmada ve %67″si ise tatil satın alırken kararlarını değiştirmede Google”ın etkili olduğunu belirtti.
Google Türkiye Turizm Bölümü Yöneticisi Ali Yılmaz ile yaptırdıkları araştırmanın sonuçlarını ve turizmin yeni reklam mecrası interneti konuştuk…
Yaptırdığınız araştırmanın niteliğine ilişkin neler söyleyebilirsiniz?
Yılların alışkanlığı olarak, turizm sektöründeki birçok yönetici, tüketiciye ulaşmanın en doğru yolu gazetelerdir diyor. Ama gerçekten bu böyle mi? Gerçekten bir turu satın alan kişi gazeteye bakarak mı kararını veriyor? İnternetin satın alma kararındaki etkisi nedir? Gibi soruların cevaplarını bulabilmek için bu araştırmayı yaptık.
Araştırmayı, alanında uzman bir kuruluş olan Nielsen Araştırma Şirketi”ne yaptırdık. Türkiye”nin demografik yapısını yansıtan bir kitle esas alındı. 14 ilde, yüz yüze 2 bin kişi ile görüşme yapıldı. Bu 2 bin kişi içinde, geçtiğimiz 12 ay içerisinde bir turizm ürünü satın almış insanların verdiği cevaplar esas alındı. Görüşülen 2 bin kişiden 1008″tanesi, 12 ay içinde turizm ürünü satın almış çıktı. Turizm ürünündeki kasıt; bilet, araba kiralama, otel gibi turizm sektöründe yer alan ürünler.
Araştırmaya katılanı grubun yüzde 49″u kadın, yüzde 51″i erkek. Eğitim düzeyinde ise yüzde 41″i lise mezunu, Yüzde 14″ü yüksek okul, yüzde 15″i ortaokul, yüzde 20″si lisans ve lisan üstü, yüzde 10″u da ilkokul mezunu. Yaş ortalaması ise 34. Sosyoekonomik statüde ise AB Grubu yüzde 34, C1 grubu yüzde 40, C2 grubunda ise yüzde 27 şeklinde bir dağılım var.
Google Türkiye olarak turizm sektörünün yıllık reklam harcamasına ilişkin herhangi bir bilgiye sahip misiniz?
Turizm sektörünün yılda ne kadar reklam harcaması yaptığına dair net rakamlar yok. Yüzdesel olarak bazı bilgilere sahibiz. Genellikle tur operatörleri ve seyahat acenteleri reklam bütçelerinin yüzde 75″ini gazete reklamlarına harcıyorlar. Geri kalan yüzde 25″i ise broşür, katalog, TV, outdoor reklam alanları ve internet arasında paylaştırıyor.
Rakamsal olarak bilgilerimiz ise bir araştırmanın veya kaydın sonucu değil; duyumlara dayanan birtakım bilgilere sahibiz. Türkiye”ye gelmeyi düşünen bir Alman firmadan duymuştum. Onların söylediği, gazete reklamlarına yılda 115 milyon Euro civarında bir rakamın harcandığı yönündeydi.
İnternetin turizm sektörüne getirdikleri ve getirecekleri hakkında ne tür öngörülere sahipsiniz?
Turizm sektörü, internetin radikal olarak etkilediği ve değiştirdiği sektörlerin başında geliyor. İnternet sayesinde satılan turizm ürününün tüm detayları görülebilir hale geldi. Artık insanlar gideceği otelin sitesine girip, barından havuzuna kadar her bölümünü inceleyebiliyor. Hatta 360 derece fotoğraflar veya videolarla daha detaylı inceleyebilme fırsatına ulaşıyor. Sitelerden, daha önceden o tesiste kalanların yorumlarını okuyabiliyor, hatta fiyat karşılaştırması yapabiliyor. İnternet, turizmcilerin iş yapma şeklini değiştirdi. Dünyada sadece internet üzerinden iş yapan turizm şirketleri ortaya çıktı. Expedia bugün dünyanın en büyük ikinci tur operatörü haline geldi.
Türkiye”de de bu değişim başladı. Eskiden tüketici, firmaların sunduğu sistem ve ürünle yetinmek zorundaydı. Şimdi ise şirketler tüketicinin isteğine uymak zorunda.
Türk halkının internetle tanışıklığına ilişkin neler söyleyebilirsiniz?
Türkiye”de internet kullanıcısının 26 milyon civarında olduğu söyleniyor. Genç ve çabuk adapte olan bir nüfus var. Geçtiğimiz günlerde açıklanan bir araştırmanın sonucuna göre Türkiye, kişi başı internet tüketiminde Avrupa”da birinci sırada yer alıyor. Bu Türkiye açısından güzel ve önemli bir sonuç.
Türk halkının turizm ve tatil alışkanlıklarının internetteki yansımaları ne şekilde ortaya çıkıyor?
Tüketicinin 3″te 2″si tatilini son bir ayda planlıyor. Tatilini son bir ayda planlayanların oranı yüzde 67″lerde. Yüzde 46″sı ise tatilini son 2 hafta içerisinde planlamaya başlıyor.
1-3 ay öncesinden tatilini planlayanların oranı yüzde 25; 45-64 yaş grubunda bu oran yüzde 34″lere çıkıyor.
Türk toplumu uzun vadeli plan yapma alışkanlığına sahip değil. Bayram tatili için en fazla rezervasyonu arefe günü alınıyor olması bu gerçeği destekler nitelikte.
Tatile çıkma oranları ile ilgili veriler var mı?
Son bir yıl içerisinde 1 kere tatile çıktım diyenler yüzde 48. Bu oran bölgeye göre değişiklik gösteriyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde bu oran yüzde 66″ya çıkıyor. 5 kereden fazla tatile giden insan sayısı ise yüzde 9. Genel ortalamayı yükselten ise Ege Bölgesi. İzmir ve benzeri illerde kısa dönemli gidilen tatiller bu oranı yükseltiyor.
En çok satın alınan turizm ürünleri nelerdir?
Birinci sırada şehirlerarası otobüs bileti var. 2. sırada otel konaklaması, ardından da uçak bileti geliyor. Otel ve uçak bileti birbirine çok yakın; otel konaklaması yüzde 24 iken, uçak bileti yüzde 23″lerde.
Tatil türü seçimindeki yönelimler nasıl?
Yüzde 44, deniz kıyısında tatil yapmak istiyor. Yüz 35 aile, akraba ve arkadaş ziyaretinden yana tercihini kullanıyor. Yüzde 8 şehir turu. Yüzde 6 dağ tatili. Yüzde 4 kültürel seyahat vb şeklinde devam ediyor.
Turizmin reklam verenleri hala geçmiş alışkanlıklarından vazgeçebilmiş veya gelişen sürece göre stratejilerini revize edebilmiş değil. Turizm reklamlarında aslan payı hala gazetelerin elinde. Araştırmanızda bu değişimi ortaya koyan bulgulara ulaşabildiniz mi?
Turizmci reklam bütçesinin yüzde 75″ini gazetelere harcıyor, fakat tüketicinin yüzde 75″i neredeyse gazetelere bakmıyor. Burada araştırmayı ürünler için ayrı ayrı yaptık.
Paket tatilde, tüketici genel bilgi edinmek için seyahat acenteleri ve tur operatörlerini tercih ediyor. İkinci sırada ise internet var. Ardından katalog, broşür, aile ve arkadaşlar geliyor. Buradaki çarpıcı nokta ise; reklam harcamasının yüzde 75″nin yapıldığı gazetelerin 5. sırada olması…
Paket turlarda alternatif karşılaştırmada internet 1. sırada yer alırken seyahat acenteleri ve tur operatörleri ikinci sıraya düşüyor.
Son kararı verme noktasında ise seyahat acenteleri ve tur operatörleri yine birinci sıraya çıkıyor. Yani insanlar gidiyor seyahat acentelerinden bilgi alıyor, bunu internette kıyaslıyor ve tekrar seyahat acentesine dönerek satın alıyor.
Uçak biletinde ise internet açık ara önde. Tüketici genel bilgi edinme, kıyaslama ve satın alma kararı vermede birinci sırada interneti kullanıyor.
Otel tercihinde, genel bilgi edinme, karşılaştırma ve satın almada internet ön sırada çıkıyor. Gazete ise burada 6. sıraya düşüyor.
Otel tercihinde, internetten sonra aile ve arkadaş geliyor. 3. sırada otel. Burada seyahat acentesi ve tur operatörü 4. sıraya geriliyor.
İnterneti kullanan tüketicinin, bilgi edinmek için kullandığı web sitelerine ilişkin ne tür bilgilere ulaştınız?
Otel hakkında bilgi edinmek isteyen tüketicinin yüzde 70″i otelin web sitesine giriyor. Havayollarında, yine direkt havayolu şirketinin sitesine gidiyorlar. Oradaki oran ise yüzde 86 gibi yüksek bir oran. Paket tatilde ise tüketicinin yüzde 42″si tur operatörünün sitesine giriyor.
Tüketicinin yüzde 40″ı 3 ila 5 arası site ziyaret ettikten sonra satın alma kararı veriyor. Havayollarında ise yüzde 30″luk bir oran tek web sitesini ziyaret ettikten sonra kararını veriyor. Uçak bileti alacak kişilerin yüzde 30″u kararını vermiş bir şekilde internete giriyor diyebiliriz. 2 site bakanların oranı yüzde 13. 3 ila 5 arası site bakanlar ise yüzde 4″lük dilimi oluşturuyor.
Otel tarafında 3 ila 5 siteye bakanlar yüzde 40, 1 siteye bakıp kararını veren yüzde 18. Bu kesim satın alma kararını vermiş durumda aslında. Şehirlerarası otobüs biletinde ise tek site bakan yüzde 42. İnsanlar hangi firma ile seyahat edeceği konusunda karar vermiş olduğunu görüyoruz. Web sitesine girip sefer saatlerine bakılıp çıkılıyor.
İnternet, bilgi edinmek ve kıyaslamak için her açıdan üstün. Fakat iş satın alma aşamasına geldiğinde, tüketici cephesinde güven sorunu yaşanmaya başlıyor. On-line satın alama eğilimleri ve mevcut ön yargılar hakkında ne tür bulgulara sahipsiniz?
İnternet üzerinden satın almayı genele vurduğunuzda Türkiye için yüzde 17.5″lik bir oran çıkıyor. Yurtdışında 2008 yılında bu oran yüzde 28. ABD”de ise bu oran yüzde 39″du.
Avrupa”da oranın düşük olmasının nedeni paket turlar… Paket turda insanlar geleneksel yöntemi tercih ediyor.
Yüzde 17,5 oranına satın alınan ürün adeti üzerinden vardık. İnsanlar kaç adet ürün almış; bunun kaçını internet üzerinden satın almış diye baktık. Cirosal büyüklük olarak, bu oran doğru bir sonuç vermeyebilir. Tüketici bileti internet üzerinden almış, fakat paket turu acenteden almış olabilir.
Yüzde 17.5″in yarısı uçak bileti. Bu oran aslında tüm dünyada da aynı. İnternet üzerinden dönen turizm harcamasının yarısını uçak bileti oluşturuyor.
Bu rakam 2007 yılında yapılan araştırmada yüzde 11″di. 2 yılda yüzde 50 oranında bir artış var. Bu da güzel bir gelişme.
Uçak biletini on-line satın alan tüketici neden tur satın almaya geldiğinde acenteyi tercih ediyor?
Bu tür ürünler satın alınırken insanlar biriyle yüz yüze görüşmek istiyor. Ya da birilerinden yaptığı tercihe ilişkin onay almak istiyor.
2 yıl önce yapılan bir araştırmada, internette alışveriş yapmadaki ilk çekince güvensizlikti. Bu durum güncel araştırmalarda 2. sıraya düştü. Artık insanlar internette kredi kartı verebiliyor. Firmalar da bu çekinceye uygun çözümler geliştirdi. Örneğin ödeme seçeneklerinde havale, “satın alın evde ödeyin” gibi alternatifler de var.
Elektronik eşya satın almalarında böyle bir sorun yok. Bu ürün çeşidinde insanlar, on-line satın almada, biriyle yüz yüze görüşme ihtiyacı duymuyor. Fakat söz konusu tatil olduğunda insanlar konuşmaya ihtiyaç duyuyor.
Yeni jenerasyon ise çok farklı. Neredeyse internetle yaşıyorlar. Onlar bir seyahat acentesine giderek biriyle yüz yüze konuşma ihtiyacı duymuyor. 50 tane gitmiş insanın yorumunu okumak, onların bilgi ihtiyacını giderebiliyor.
Sektördeki şirketler de aslında Türk insanın alışkanlıklarını iyi biliyor. Örneğin tatilsepeti.com uzun yıllardır bu işi yapıyor olmasına rağmen, bu yıla kadar on-line satış yapmıyordu. Hala birçok tur operatörünün de sitesinde on-line satış yok.
Abonesidir.
