Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin hazırladığı 1/100 binlik İstanbul İl Çevre Düzeni planına itiraz etti.

Planın, kent ve insan odaklı olmayıp, İstanbul’u pazarlamaya ve küresel şirketlere rant sağlamaya yönelik olduğu ileri sürüldü. İtiraz dilekçesini hazırlayanlardan Kentleşme ve Planlama Komite Yürütücüsü Yıldız Uysal “Marmara Denizi’ne yapay ada izni bile çıkarmışlar. Dubai’ye çevirecekler herhalde” dedi.

Odanın resmi internet sitesinde yayınlanan itiraz dilekçesinde özellikle, İstanbul’un dokusuna ve doğal yapısına zarar vereceği belirtilen 21 madde üzerinde duruldu. 17 Temmuz’da askıya çıkan 800 sayfalık planda, özellikle ‘Marmara Denizi’ne, ilgili kurumların görüşleri doğrultusunda günü birlik turizm, rekreasyon, eğlence, festival ve toplantı gibi etkinliklere yönelik ‘sosyal etkinlik adası’ niteliğinde yapay adalar yapılabilir” yazılı maddesi dikkat çekti.

İstanbul’un doğal yapısını koruma konusuna ciddi bakmayan bir planlama yaklaşımının gündeme getirdiği yapay adalarla ilgili hükmün kesinlikle kaldırılması gerektiği vurgulandı. Plan dahilinde hazırlanan ilk haritada, sadece Kartal ve Küçükçekmece’de birer ada yeri belirlendiğini ifade eden Yıldız Uysal “Planın askıya çıkmasından sonra hemen haritadaki ada yerlerini silmişler. Ama lejanttaki bilgisini silmeyi unutmuşlar. Sadece iki bölgede gözükürken şimdi tüm şehir genelinde yapılabilir. İstanbul’u Dubai’ye mi çevirmeyi planlıyorlar belli değil” dedi.

İtiraz gerekçeleri arasında, Galataport, Zeyport ve Haydarpaşa gibi birçok kentsel dönüşüm projesinin, İstanbul’un tarihsel ve doğal değerlerine zarar verebileceği belirtildi. Ayrıca şehrin yaşam kaynaklarının, ormanlarının ve su havzalarının yoğun olarak bulunduğu kentin kuzeyine doğru gelişmeye neden olabilecek plan kararları olduğu belirtildi.

İtiraz edilen maddelerden bazıları şöyle:

* İstanbul’un batı sınırındaki Gümüşyaka-Çanta-Değirmenköy bölgesi 2006 tarihli 100 bin ölçekli planda ‘mutlak korunacak alanlar’ arasında yer alırken, yeni askıya çıkan planda Gelişme alanı, sanayi alanı, D (kentsel ve bölgesel donatı alanı) gibi fonksiyonlar getirilmiş.

* Ümraniye’de 2 B arazisi üzerine MD (Ticaret ve hizmet alt merkezi) kararı getirildi. 2B alanının yapılaşmaya açılmasıyla çevresinde yaratacağı çekim gücü içme suyu havzası ve ormanlık alanda ciddi tahribata neden olur.

* Silivri’de E-5’in kuzeyinde ‘tarımsal niteliği korunacak alan’ üzerinde, 3’ncü havalimanı kararı getirilmiş. Planlama bütününden uzak bu kararın merkezi hükümet karaıyla alındığı anlaşılmaktadır. Üçüncü havalimanı, Sabiha Gökçen’in, Kurtköy ve çevresine yarattığı olumsuz gelişmelerin burada da tekrarlanmasına neden olur.

* Sit alanları, 2006 tarihli planda ayrı ayrı gösterilirken yeni planda bu yapılmamış.

* Orman alanları, içme suyu havzalarının yapı yasaklı mutlak ve kısa mesafeli koruma alanları, korunacak tarım alanları dahil, planın birçok bölgesinde D (Kentsel ve bölgesel donatı alanı) lejantı getirilmiştir. Bu büyük tahribata neden olur.