Küresel kriz, Güneydoğu Avrupa’nın Başlıca Turizm Merkezlerini Vurdu

Yılın ilk yedi ayında Arnavutluk’u ziyaret eden yabancı uyrukluların sayısı, geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla üçte bir oranında arttı. Ancak Güneydoğu Avrupa’nın diğer ülkelerinde turizm sektörü küresel krizin sancılarını derinden hissetti.

Turizm bakanlığının 20 Ağustos tarihinde yaptığı açıklamaya göre, Ocak-Temmuz döneminde 1,6 milyona yakın ziyaretçi Arnavutluk’a giriş yaptı, ki bu rakam, geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 36’lık bir artışı işaret ediyor. Yine bakanlığın açıklamasına göre, bu ziyaretçilerin yaklaşık yüzde 90’ı, ülkeye tatil amaçlı olarak geldiklerini belirtti. İstatistikler, ülkeye gelen yabancı turistlerin çoğunluğunun Avrupa vatandaşı olduğunu ve bunların içinde Kosovalı, Makedon ve Karadağlıların ciddi bir paya sahip olduğunu gösterdi.

İlk yedi aylık dönemde elde edilen turizm geliri 212 milyon avro oldu. Arnavutluk, 2008 yılında turizm ve seyahat sektöründen 358 milyon avro gelir etmişti. Bu rakamın GSYİH içindeki payı ise %4,1 idi.

Maliye bakanlığı Ağustos ayı sonlarına doğru bir açıklama yaparak, ülkenin güney kesimlerinde turizm sektörünün daha da geliştirilmesi amacıyla, gelecek yılın bütçesinden 1,5 milyon avro pay ayrılacağını söyledi. Söz konusu fonlar, turizm sektörüne yatırım yapmak isteyen aile ve şirketlere, düşük faizli kredi şeklinde kullandırılacak.

Dünya Ekonomi Forumunun (WEF) 133 ülkeyi kapsayan en son seyahat ve turizm rekabet gücü endeksinde Arnavutluk, Bosna Hersek (BH) hariç, rapor kapsamında değerlendirilen tüm Güneydoğu Avrupa ülkelerinin gerisinde kalarak 90. sırada yer aldı.

WEF’nin araştırmasında 21. olan Kıbrıs, Güneydoğu Avrupa ülkeleri içinde listenin en üst sırasında yer alan ülke oldu.

Ancak istatistiklere göre, turizm sektörünün GSYİH içindeki payının yüzde 12’ye vardığı Akdeniz adasında durum pek de iyi değil. Ocak’tan Temmuz sonuna kadar olan dönemde Kıbrıs’a gelen turistlerin sayısı, geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 10,9 düştü. Tatilcilerin daha az harcama yapmaları nedeniyle, 2009’un ilk yedi ayında ülkenin turizm gelirleri, bir önceki yıla oranla yüzde 15,5 geriledi. 2008’de yaklaşık 945 milyon avro olan turizm geliri, bu yıl tahmini olarak 798 milyon avroya düştü.

Son 16 yıldır ilk kez ekonomisinde bir daralma yaşayan Yunanistan da krizden payını aldı. Avrupa’nın başlıca tatil bölgelerinden biri olan ülkeye yılda ortalama 15 milyon turist geliyor.

Yunanistan’da turizm sektörü, 240 milyar avronun üzerindeki GSYİH’nin yaklaşık beşte birini ve ülkedeki toplam istihdamın yüzde 20’sini oluşturuyor.

Yunanistan Ulusal Bankası, Haziran ayında yayınladığı bir raporda, “Turizm sektörü, Yunan turizmi için temel kaynak pazarlar sayılan Almanya, İtalya ve İngiltere gibi ülkelerde yaşanan ciddi ekonomik yavaşlamanın tüm etkisini hissedecek”, dedi.

İki Yunan kuruluşu olan Turizm Araştırma Enstitüsü ve Yunan Turizm İşletmeleri Birliği, Ağustos ayında yaptıkları bir açıklamada, Ocak ayından bu yana ülkenin havalimanlarından giriş yapan tatilcilerin sayısının, geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 8,6 oranında gerilediğini söyledi.

Öte yandan istatistikler de, yılın ilk yarısına ait sektör gelirlerinin yüzde 14,7’lik bir gerilemeyle, yaklaşık 3 milyar avroya düştüğünü gösterdi.

Kimi bölge ülkeleri, turistlere yönelik özel fiyatlı tatil paketleri, viza harçlarında indirim ve düşük otel fiyatları ile daha fazla turist çekerek turizm sektörlerini geliştirmeye çalıştılar.

HOT AFFILIATES

Bazılar ise, Hırvatistan gibi tanıtım kampanyaları düzenledi.

Hırvatistan’da Ağustos ayı sonlarına doğru açıklanan ilk verilere göre, ülke turizmi bu yaz küresel krizden beklenildiği kadar kötü etkilenmedi.

Turizm bakanlığının analizine göre, bu yıl ülkeye gelen yabancı turistlerin sayısı, 2008’e göre yüzde 5 oranında azalırken, yerli tatilcilerin sayısı da yüzde 11 oranında geriledi. Söz konusu gerilemeler, 500 milyon avroluk bir gelir kaybına yol açsa da, bu rakam, daha önceden tahmin edilen yüzde 25’lik kaybın oldukça altında idi.

Rekor yılı olarak değerlendirilen 2008’de, Hırvat turizmi 7,5 milyar avro gelir elde etmişti.

Dubrovnik’teki bir turizm konferansında konuşan Hırvatistan Turizm Bakanı Damir Bajs, olumlu hava koşullarına değinerek, “yaz sezonu, Ekim sonuna kadar sürebilir. Tahmin ettiğimizden daha iyi”, dedi.

Haziran ayında Bulgaristan’a gelen yabancı turistlerin sayısı, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 12,7’lik bir düşüş gösterdi. Temmuz ayı, sadece %5,8’lük bir gerileme ile biraz daha iyi geçse de, bu Balkan ülkesinin Karadeniz kıyısındaki tatil beldelerinde bulunan pek çok otel yarı yarıya boştu. Sofya Haber Ajansı’nın 19 Ağustos tarihli bir haberine göre, ülkenin güney kıyısında 204 otel satışa çıkarıldı.

Sektör yetkilileri, hükümetin sektörü canlandırmanın yollarını araması gerektiği konusunda ısrar ediyor. Bazı yetkililer, tatillerini ülke içindeki tatil beldelerinde geçirmeyi tercih eden Bulgar turistlere vergi indirimi yapılmasını önerdi.

Bulgar Turizm Acenteleri Birliği başkanı Donka Sokolova, geçtiğimiz ay yaptığı bir açıklamada, “Bu, kayıtdışı ekonomiyi günışığına çıkarmanın bir yolu”, dedi.

Türkiye, küresel ekonomik krize rağmen, 2009’un ilk yedi ayında ülkeye gelen yabancı turist sayısı bakımından, geçtiğimiz yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 1,1’lük bir artış kaydetti. 1 Ocak-31 Temmuz tarihleri arasında ülkeye giriş yapan 14,93 milyon yabancı turistin içinde Almanlar %16,5 ile başı çekti. Almanları, sıralamada Rus, İngiliz ve Bulgar tatilciler izledi.

Turizm bakanlığının açıklamasına göre, Türkiye’ye gelen yabancı turist sayısı, iki aylık düşüşün ardından Temmuz ayında, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %6,32 oranında arttı.

Bu yükselişe rağmen, Türkiye’nin turizm gelirlerinda yılın ilk yarısında %10’luk bir daralma yaşandı. Geçtiğimiz yıl 15,5 milyar avro düzeyine yakın olan sektör gelirinin, bu yıl 15 milyon avronun çok az üzerinde kalması bekleniyor.