Küresel ısınma ve yer altı çöküşüyle karşı karşıya kalan Venedik için çığır açıcı bir çözüm önerildi.
Kuzey İtalya’nın incisi Venedik, yılda milyonlarca turisti ağırlayan eşsiz güzelliğine rağmen ciddi tehlikelerle karşı karşıya. Overtourism (aşırı turizm) kadar büyük bir sorun da şehrin yavaş yavaş çökmeye başlaması ve deniz seviyesinin iklim değişikliği nedeniyle yükselmesi. Daha önce hayata geçirilen MOSE isimli taşkın bariyer sistemi kısmen çözüm sunsa da hem çevresel hem mali etkileri nedeniyle eleştirilerin hedefi olmuştu.
1970’lerden beri üzerinde çalışıyor
Padova Üniversitesi’nde görev yapan hidroloji mühendisi Pietro Teatini, 1970’lerden beri üzerinde çalıştığı bir fikri hayata geçirmeye hazırlanıyor. Teatini’nin önerisi, Venedik’in altında 1000 metreye kadar uzanan yer altı suyu taşıyan katmanlara (akuiferlere) tuzlu su basarak, şehrin toprağını yukarı doğru kaldırmak. Böylece şehrin çökmeye devam etmesi engellenerek, en az 30 santimetrelik bir yükselme sağlanması hedefleniyor.
Tuzlu su kullanılarak tatlı su kaynakları korunacak
Projede önemli bir avantaj da kullanılacak suyun Venedik lagününden temin edilecek olması. Bu sayede tatlı su kaynakları zarar görmeyecek. Su, şehrin çevresine 10 kilometrelik bir halka şeklinde yerleştirilecek kuyularla yer altına verilecek. Kuyuların konumlandırılması sayesinde şehrin her noktasında dengeli bir yükselme sağlanması planlanıyor. Uzmanlar, bu yöntemin özellikle tarihi yapılar için büyük bir avantaj olacağını vurguluyor.

Fracking değil, kontrollü basınç sistemi
Yöntem bazı benzerlikleri nedeniyle “fracking” uygulamasıyla karşılaştırılsa da Teatini bu benzetmeyi kesin dille reddediyor. Fracking’de olduğu gibi kayaları parçalamak değil, suyun kontrollü ve yavaş bir şekilde yer altına verilmesi hedefleniyor. Bu da hem yapısal riskleri azaltıyor hem de çevreye olan etkisini minimuma indiriyor.
Venedik’te önce test kuyusu açılacak
Henüz net bir tarih verilmese de, ilk aşamada 20 santimetre çapında bir test kuyusunun açılması planlanıyor. 1000 metre derinliğe kadar inilecek olan kuyuda, tabana bir filtre yerleştirilecek ve su yavaş yavaş akuifere verilecek. Eğer bu deneme başarılı olursa, tüm şehir için uygulanabilir bir proje haline gelebilir.
Maliyet ve jeolojik riskler gündemde
Proje umut vadediyor olsa da eleştiriler de yok değil. Bazı uzmanlar, dengesiz su basımının zeminde beklenmeyen etkiler yaratabileceğini savunuyor. Ayrıca bu tür bir projede maliyetler ciddi boyutlara ulaşabilir. İlk testlerin maliyetinin 30–40 milyon euro arasında olacağı tahmin ediliyor. Ancak tüm şehre uygulanması halinde rakamın çok daha büyük olacağı öngörülüyor.